وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ إِذَا دَخَلَ شَهْرٌ رَمَضَانَ
دعاى آن حضرت است هنگام فرارسيدن ماه رمضان
﴿1﴾ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي هَدَانَا لِحَمْدِهِ ، وَ جَعَلَنَا مِنْ أَهْلِهِ لِنَكُونَ لِإِحْسَانِهِ مِنَ الشَّاكِرِينَ ، وَ لِيَجْزِيَنَا عَلَى ذَلِكَ جَزَاءَ الُْمحْسِنِينَ
(1) ستایش ویژۀ خداست که ما را به سپاس‌گزاری‌اش هدایت فرمود و ما را درخور سپاس قرار داد، برای این‌که از شکرگزاران احسانش شویم؛ تا در برابر این سپاس و شکر، پاداش نیکوکاران را به ما عطا کند.
﴿2﴾ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي حَبَانَا بِدِينِهِ ، وَ اخْتَصَّنَا بِمِلَّتِهِ ، وَ سَبَّلَنَا فِي سُبُلِ إِحْسَانِهِ لِنَسْلُكَهَا بِمَنِّهِ إِلَى رِضْوَانِهِ ، حَمْداً يَتَقَبَّلُهُ مِنَّا ، وَ يَرْضَى بِهِ عَنَّا
(2) خدا را سپاس که دینش را به ما هبه کرد و ما را به آیینش اختصاص داد و در راه‌های احسانش وارد کرد؛ تا در آن‌ها به لطف و احسانش، به سوی خشنودی‌اش، حرکت کنیم؛ حمدی که از ما بپذیرد و به سبب آن از ما راضی شود.
(3) و خدا را سپاس که از جملۀ آن راه‌ها، ماه خود، ماه رمضان را قرار داد؛ ماه روزه و ماه اسلام، ماه پاک کننده، ماه آزمایش، ماه قیام به عبادت و ماهی که قرآن را در آن نازل کرد که سراسر برای مردم هدایت است و نشانه‌هایی روشن از هدایت و جداکنندۀ بین حق و باطل؛
﴿4﴾ فَأَبَانَ فَضِيلَتَهُ عَلَى سَائِرِ الشُّهُورِ بِمَا جَعَلَ لَهُ مِنَ الْحُرُمَاتِ الْمَوْفُورَةِ ، وَ الْفَضَائِلِ الْمَشْهُورَةِ ، فَحَرَّمَ فِيهِ مَا أَحَلَّ فِي غَيْرِهِ إِعْظَاماً ، وَ حَجَرَ فِيهِ الْمَطَاعِمَ وَ الْمَشَارِبَ إِكْرَاماً ، وَ جَعَلَ لَهُ وَقْتاً بَيِّناً لَا يُجِيزُ جَلَّ وَ عَزَّ أَنْ يُقَدَّمَ قَبْلَهُ ، وَ لَا يَقْبَلُ أَنْ يُؤَخَّرَ عَنْهُ .
(4) پس برتری‌اش را بر ماه‌های دیگر، بر پایۀ احترامات زیادی که برایش قرار داد و فضیلت‌هایی که بین مردم مشهور است، آشکار ساخت؛ پس آنچه را در ماه‌های دیگر حلال بود، برای بزرگداشت این ماه، حرام کرد؛ و خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها را محض گرامی‌داشت آن، ممنوع فرمود؛ و بر آن وقتی واضح و روشن قرار داد و آن نهمین ماه از ماه‌های قمری است که حضرتش -جلّ‌وعزّ- اجازه نمی‌دهد از آن وقت معین، پیش افتد؛ و نمی‌پذیرد که از آن پس افتد.
(5) سپس یکی از شب‌هایش را، بر شب‌های هزار ماه، برتری داد و آن را شب قدر نامید؛ فرشتگان و روح در آن شب، به دستور پروردگارش، برای تعیین سرنوشت‌ها و آوردن هر خیر و برکتی و حساب هر کاری، نازل می‌شوند. شبی است آکنده از سلامت و رحمت، برکتش تا سپیده‌دم بر هر کس از بندگانش که بخواهد، از طریق قضایش که محکم و استوار کرده، پیوسته و دائمی است.
﴿6﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَلْهِمْنَا مَعْرِفَةَ فَضْلِهِ وَ إِجْلَالَ حُرْمَتِهِ ، وَ التَّحَفُّظَ مِمَّا حَظَرْتَ فِيهِ ، وَ أَعِنَّا عَلَى صِيَامِهِ بِكَفِّ الْجَوَارِحِ عَنْ مَعَاصِيكَ ، وَ اسْتِعْمَالِهَا فِيهِ بِمَا يُرْضِيكَ حَتَّى لَا نُصْغِيَ بِأَسْمَاعِنَا إِلََى لََغْوٍ ، وَ لَا نُسْرِعَ بِأَبْصَارِنَا إِلَي لَهْوٍ
(6) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و شناخت برتری این ماه و بزرگداشت احترامش را و خودداری از آنچه که در این ماه ممنوع کردی، به ما الهام فرما؛ و ما را به روزه داشتن این ماه و حفظ انداممان از گناهانت و به کار گرفتن آن‌ها در آنچه که تو را خشنود می‌کند، یاری ده؛ تا با گوشمان به گفتار لغو گوش نکنیم و با چشممان به تماشای لهو نشتابیم؛
﴿7﴾ وَ حَتَّى لَا نَبْسُطَ أَيْدِيَنَا إِلَى مَحْظُورٍ ، وَ لَا نَخْطُوَ بِأَقْدَامِنَا إِلَى مَحْجُورٍ ، وَ حَتَّى لَا تَعِيَ بُطُونُنَا إِلَّا مَا أَحْلَلْتَ ، وَ لَا تَنْطِقَ أَلْسِنَتُنَا إِلَّا بِمَا مَثَّلْتَ ، وَ لَا نَتَكَلَّفَ إِلَّا مَا يُدْنِي مِنْ ثَوَابِكَ ، وَ لَا نَتَعَاطَى إِلَّا الَّذِي يَقِي مِنْ عِقَابِكَ ، ثُمَّ خَلِّصْ ذَلِكَ كُلَّهُ مِنْ رِئَاءِ الْمُرَاءِينَ ، وَ سُمْعَةِ الْمُسْمِعِينَ ، لَا نَشْرَكُ فِيهِ أَحَداً دُونَكَ ، وَ لَا نَبْتَغِي فِيهِ مُرَاداً سِوَاكَ .
(7) و تا جایی که دست‌هایمان را به جانب حرامی نگشاییم و با گام‌هایمان به سوی ممنوعی نرویم و شکم‌هایمان، جز آنچه را حلال کردی، در خود جای ندهد؛ و زبانمان، جز به آنچه تو گفته‌ای، گویا نشود؛ و عمل و وظیفه‌ای، جز آنچه ما را به ثواب تو نزدیک می‌کند، متحمّل نشویم؛ و جز آنچه ما را از کیفر تو نگاه می‌دارد، عهده‌دار نشویم. آنگاه همۀ این‌ها را از ریای ریاکاران و شهرت‌طلبی شهرت طلبان، خالص و پاک فرما؛ به گونه‌ای که کسی را جز تو در اعمالمان شریک نکنیم و مقصد و منظوری در آن اعمال غیر تو نطلبیم.
﴿8﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ قِفْنَا فِيهِ عَلَى مَوَاقِيتِ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ بِحُدُودِهَا الَّتِي حَدَّدْتَ ، وَ فُرُوضِهَا الَّتِي فَرَضْتَ ، وَ وَظَائِفِهَا الَّتِي وَظَّفْتَ ، وَ أَوْقَاتِهَا الَّتِي وَقَّتَّ
(8) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و ما را در این ماه، بر اوقات نمازهای پنج‌گانه، با آدابی که برای آن‌ها مقرّر کردی و واجباتی که جهت آن‌ها واجب فرمودی و شروطی که محض آن‌ها مقرّر نمودی و اوقاتی که تعیین کردی، آگاه ساز.
﴿9﴾ وَ أَنْزِلْنَا فِيهَا مَنْزِلَةَ الْمُصِيبِينَ لِمَنَازِلِهَا ، الْحَافِظِينَ لِأَرْكَانِهَا ، الْمُؤَدِّينَ لَهَا فِي أَوْقَاتِهَا عَلَى مَا سَنَّهُ عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فِي رُكُوعِهَا وَ سُجُودِهَا وَ جَمِيعِ فَوَاضِلِهَا عَلَى أَتَمِّ الطَّهُورِ وَ أَسْبَغِهِ ، وَ أَبْيَنِ الْخُشُوعِ وَ أَبْلَغِهِ .
(9) و ما را در ادای این نمازهای پنج‌گانه، در رتبۀ کسانی قرار ده که به مراتب و منزلت‌های آن رسیده‌اند؛ کسانی که حفظ‌کنندۀ ارکان آن‌هایند و هر یک از پنج نماز را در اوقات مخصوص به خودش ادا می‌کنند؛ و بر پایۀ آن کمیت و کیفیتی که بنده و رسولت -که درود تو بر او و خاندانش باد- تشریع فرموده و بیان کرده، در رکوع و سجودش و همۀ فضایل و درجاتش، با کامل‌ترین طهارت و روشن‌ترین مرتبه خشوع و رساترینش، بجا می‌آوردند.
﴿10﴾ وَ وَفِّقْنَا فِيهِ لِأَنْ نَصِلَ أَرْحَامَنَا بِالْبِرِّ وَ الصِّلَةِ ، وَ أَنْ نَتَعَاهَدَ جِيرَانَنَا بِالْإِفْضَالِ وَ الْعَطِيَّةِ ، وَ أَنْ نُخَلِّصَ أَمْوَالَنَا مِنَ التَّبِعَاتِ ، وَ أَنْ نُطَهِّرَهَا بِإِخْرَاجِ الزَّكَوَاتِ ، وَ أَنْ نُرَاجِعَ مَنْ هَاجَرَنَا ، وَ أَنْ نُنْصِفَ مَنْ ظَلَمَنَا ، وَ أَنْ نُسَالِمَ مَنْ عَادَانَا حَاشَى مَنْ عُودِيَ فِيكَ وَ لَكَ ، فَإِنَّهُ الْعَدُوُّ الَّذِي لَا نُوَالِيهِ ، وَ الْحِزْبُ الَّذِي لَا نُصَافِيهِ .
(10) و ما را در این ماه توفیق ده که با خویشاوندان خود، با نیکی و صلۀ رحم ارتباط پیدا کنی؛ و با احسان و بخشش، به همسایگان خود رسیدگی نماییم و اموال خود را از آنچه به ستم گرفته‌ایم، پاک کنیم و با بیرون کردن زکات، ثروت و مال خود را در مدار پاکی قرار دهیم؛ و با کسی که با ما رابطه‌اش را بریده، آشتی نموده؛ و با آن‌که به ما ستم روا داشته، به عدالت و انصاف معامله کنیم؛ و با شخصی که با ما دشمنی کرده، از در مسالمت در آییم؛ مگر کسی که در راه تو و به خاطر تو با او دشمنی شده باشد؛ همانا او دشمنی است که با او دوستی نکنیم و حزبی است که به او دست صداقت ندهیم.
﴿11﴾ وَ أَنْ نَتَقَرَّبَ إِلَيْكَ فِيهِ مِنَ الْأَعْمَالِ الزَّاكِيَةِ بِمَا تُطَهِّرُنَا بِهِ مِنَ الذُّنُوبِ ، وَ تَعْصِمُنَا فِيهِ مِمَّا نَسْتَأْنِفُ مِنَ الْعُيُوبِ ، حَتَّى لَا يُورِدَ عَلَيْكَ أَحَدٌ مِنْ مَلَائِكَتِكَ إِلَّا دُونَ مَا نُورِدُ مِنْ أَبْوَابِ الطَّاعَةِ لَكَ ، وَ أَنْوَاعِ الْقُرْبَةِ إِلَيْكَ .
(11) و ما را در این ماه توفیق ده که به وسیلۀ اعمال شایسته که ما را به سبب آن‌ها از گناهان پاک کنی، به تو تقرّب جوییم؛ و ما را در این ماه، از این‌که بخواهیم اعمال زشت را از سر بگیریم حفظ فرما و کار بندگی ما در این ماه به جایی رسد که هیچ یک از فرشتگانت نتواند، بالاتر از آنچه ما به جا آوردیم، از ابواب بندگی و طاعت برای تو و انواع اعمالی که سبب قرب ما به حضرت توست، به پیشگاهت ارائه کند.
﴿12﴾ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِحَقِّ هَذَا الشَّهْرِ ، وَ بِحَقِّ مَنْ تَعَبَّدَ لَكَ فِيهِ مِنِ ابْتِدَائِهِ إِلَى وَقْتِ فَنَائِهِ مِنْ مَلَكٍ قَرَّبْتَهُ ، أَوْ نَبِيٍّ أَرْسَلْتَهُ ، أَوْ عَبْدٍ صَالِحٍ اخْتَصَصْتَهُ ، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَهِّلْنَا فِيهِ لِمَا وَعَدْتَ أَوْلِيَاءَكَ مِنْ كَرَامَتِكَ ، وَ أَوْجِبْ لَنَا فِيهِ مَا أَوْجَبْتَ لِأَهْلِ الْمُبَالَغَةِ فِي طَاعَتِكَ ، وَ اجْعَلْنَا فِي نَظْمِ مَنِ اسْتَحَقَّ الرَّفِيعَ الْأَعْلَي بِرَحْمَتِكَ .
(12) خدایا! به حق این ماه و به حق کسی که از آغاز تا پایانش تو را بندگی کرده، از فرشته‌ای که او را مقرّب خود کردی، یا پیامبری که برای هدایت مردم فرستادی، یا بندۀ شایسته‌ای که به کرامت خود اختصاص دادی؛ از تو می‌خواهم که بر محمّد و آلش درود فرستی و ما را در این ماه، شایسته کرامتی که به اولیایت وعده دادی گردان؛ و آنچه برای اهل کوشش در بندگی‌ات قرار دادی، برای ما قرار ده؛ و ما را در زمره کسانی که به رحمتت، شایستگی رسیدن به برترین مرتبه را یافتند، در آور.
﴿13﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ جَنِّبْنَا الْإِلْحَادَ فِي تَوْحِيدِكَ ، وَ الْتَّقْصِيرَ فِي تَمْجِيدِكَ ، وَ الشَّكَّ فِي دِينِكَ ، وَ الْعَمَى عَنْ سَبِيلِكَ، وَ الْإِغْفَالَ لِحُرْمَتِكَ ، وَ الِانْخِدَاعَ لِعَدُوِّكَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ
(13) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و ما را از انحراف در توحیدت و کوتاهی در ستایشت و تردید در دینت و گمراهی از راهت و بی‌احترامی به حرمتت و گول خوردن از دشمنت، شیطان رانده‌شده، بر کنار کن.
﴿14﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ إِذَا كَانَ لَكَ فِي كُلِّ لَيْلَةٍ مِنْ لَيَالِي شَهْرِنَا هَذَا رِقَابٌ يُعْتِقُهَا عَفْوُكَ ، أَوْ يَهَبُهَا صَفْحُكَ فَاجْعَلْ رِقَابَنَا مِنْ تِلْكَ الرِّقَابِ ، وَ اجْعَلْنَا لِشَهْرِنَا مِنْ خَيْرِ أَهْلٍ وَ أَصْحَابٍ .
(14) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و چنانچه در هر شب از شب‌های این ماه رمضانمان، بندگانی هستند که بخششت آن‌ها را آزاد می‌کند و گذشت و چشم‌پوشی‌ات آنان را می‌بخشد، پس ما را از آن بندگان محسوب کن و ما را برای ماه رمضانمان، از بهترین اهل و اصحاب قرار ده.
﴿15﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ امْحَقْ ذُنُوبَنَا مَعَ امِّحَاقِ هِلَالِهِ ، وَ اسْلَخْ عَنَّا تَبِعَاتِنَا مَعَ انْسِلَاخِ أَيَّامِهِ حَتَّى يَنْقَضِيَ عَنَّا وَ قَدْ صَفَّيْتَنَا فِيهِ مِنَ الْخَطِيئَاتِ ، وَ أَخْلَصْتَنَا فِيهِ مِنَ السَّيِّئَاتِ .
(15) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و با محو شدن هلالش، گناهانمان را محو کن؛ و با سپری شدن روزهایش، گناهان را از وجود ما برکن؛ تا ماه رمضان در حالی از ما بگذرد که وجودمان را از خطاها پاکیزه و از بدی‌ها خالص و آراسته، فرموده باشی.
﴿16﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ إِنْ مِلْنَا فِيهِ فَعَدِّلْنَا ، وَ إِنْ زُغْنَا فِيهِ فَقَوِّمْنَا ، وَ إِنِ اشْتَمَلَ عَلَيْنَا عَدُوُّكَ الشَّيْطَانُ فَاسْتَنْقِذْنَا مِنْهُ .
(16) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست؛ و چنانچه ما در این ماه، از حق و عدالت و بندگی و طاعت منحرف شویم، به دایرۀ عدل و درستی برگردان؛ و اگر از راه هدایت به گمراهی افتیم، استوارمان ساز؛ و اگر دشمنت شیطان، بر ما چیره شود، از کید و مکرش ما را رهایی بخش.
﴿17﴾ اللَّهُمَّ اشْحَنْهُ بِعِبَادَتِنَا إِيَّاكَ ، وَ زَيِّنْ أَوْقَاتَهُ بِطَاعَتِنَا لَكَ ، وَ أَعِنَّا فِي نَهَارِهِ عَلَى صِيَامِهِ ، وَ فِي لَيْلِهِ عَلَى الصَّلَاةِ وَ التَّضَرُّعِ إِلَيْكَ ، وَ الْخُشُوعِ لَكَ ، وَ الذِّلَّةِ بَيْنَ يَدَيْكَ حَتَّى لَا يَشْهَدَ نَهَارُهُ عَلَيْنَا بِغَفْلَةٍ ، وَ لَا لَيْلُهُ بِتَفْرِيطٍ .
(17) خدایا! این ماه را با بندگیمان، برای حضرتت پُر کن؛ و اوقاتش را به طاعتمان، برای وجود مبارکت زینت ده و در روزش، ما را به روزه داشتن و در شبش، ما را به نماز و زاری به درگاهت و فروتنی به پیشگاهت و خواری در برابرت، یاری فرما؛ تا روزش به غفلت ما از روزه و شبش به کوتاهی ما از عبادت، گواهی ندهد.
(18) خدایا! ما را در دیگر ماه‌ها و دیگر ایّام تا زمانی‌که زنده‌مان می‌داری، چنین قرار ده؛ و هم چنین ما را از بندگان شایسته‌ات مقرر کن؛ آنان که بهشت را به ارث می‌برند و در آن جاودان‌اند و از اموال خود در راه خدا می‌بخشند و عمل شایسته انجام می‌دهند، در حالی که دل‌هایشان از اندیشۀ بازگشت به سوی پروردگارشان ترسان است؛ و از کسانی قرار ده که به سوی خیرات می‌شتابند و نسبت به آن، از دیگران پیشی می‌گیرند.
﴿19﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، فِي كُلِّ وَقْتٍ وَ كُلِّ أَوَانٍ وَ عَلَى كُلِّ حَالٍ عَدَدَ مَا صَلَّيْتَ عَلَى مَنْ صَلَّيْتَ عَلَيْهِ ، وَ أَضْعَافَ ذَلِكَ كُلِّهِ بِالْأَضْعَافِ الَّتِي لَا يُحْصِيهَا غَيْرُكَ ، إِنَّكَ فَعَّالٌ لِمَا تُرِيدُ .
(19) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست، در همه وقت و در همه دم و در هر حال، به شمارۀ درودی که فرستاده‌ای، بر هر که درود فرستاده‌ای و چندین برابر همۀ آن‌ها، به چندین برابری که جز تو نتواند آن‌ها را بشمارد؛ همانا تو آنچه را بخواهی، انجام می‌دهی.