مهدی بوغیری، پژوهشگر حدیث و طلبه حوزه علمیه قم، صاحب ۵ اثر با موضوع فاطمه زهرا (س) است که عبارت است از: «اثبات قطعی هجوم به بیت صدیقه شهیده (س) در کتب اهل جماعت»، «اثبات قطعی شهادت صدیقه شهیده (س) در کتب شیعه(۲ جلد)»، «بررسی شبهات عقلی و نقلی هجوم و شهادت» و «حقیقت تلخ» که کتاب آخر در واقع جمع خلاصه و روان سه کتاب قبلی برای مراجعه عموم مردم است. به مناسبت ایام فاطمیه و انتشار آخرین اثر ایشان با عنوان «حقیقت تلخ» گفت وگویی با وی انجام داده ایم که در ادامه متن این گفت وگو را می خوانید:
مهدی بوغیری در گفت وگو با شفقنا پیرامون شخصیت حضرت زهرا(س) در دوره حیات پیامبر اکرم (ص) بیان داشت: فضائل حضرت زهرا (س) به حدی است که نه تنها علمای شیعه بلکه اهل تسنن نیز به این نتیجه رسیدند که برترین بانوی اسلام، فاطمه زهرا(س) است که حتی زنان پیامبر اکرم (ص) به ایشان از نظر فضیلت نمی رسند. برتری حضرت زهرا(س) نسبت به زنان عالم مورد قبول علمای شیعه و همچنین علمای اهل سنت است و اسناد آن در کتاب «اثبات قطعی هجوم به بیت صدیقه شهیده (س) در کتب اهل جماعت» آورده شده است. یکی از عللی که گفته می شود بانویی بالاتر از حضرت زهرا(س) در اسلام نبوده است، وجود روایات متواتر از حضرت رسول اکرم (ص) است. از جمله این حدیث قطعی الصدور است که «فاطمه بضعة منّی؛ فاطمه پاره وجود من است». این فضیلت در مورد هیچ بانویی در اسلام حتی حضرت خدیجه (س) و ام سلمه بیان نشده است.
حضرت زهرا(س) حلقه وصل نبوت و امامت بودند
او تصریح کرد: حضرت فاطمه زهرا(س) از حیث نسبی، دختر رسول اکرم (ص) و از حیث سببی هم همسر امیرالمومنین(ع) است و در روایت است که اگر امیرالمومنین (ع) نبود، در اسلام هیچ کفوی و همتایی برای حضرت فاطمه(س) نبود. وقتی این فضیلت ها را در کنار هم قرار می دهیم، به این نتیجه می رسیم که حضرت زهرا(س) حلقه وصل نبوت و امامت بودند و لذا ازدواج حضرت فاطمه (س) با امام علی (ع) یک ازدواج معمولی نبود بلکه برای اسلام دارای اهمیت بود.
نویسنده کتاب «حقیقت تلخ» با بیان اینکه در تاریخ اسلام کمتر اطلاعاتی درباره بانوان در کتب روایی آمده است، گفت: با این حال، فضیلت های حضرت زهرا (س) به اندازه ای است که علمای اهل تسنن بر این عقیده اند که فضیلت فاطمه زهرا(س) از خلفای اربعه (در نگاه اهل سنت) بالاتر است.
او با اشاره به فضائل حضرت زهرا(س) در زمان حیات پیامبر اکرم(ص) گفت: رسول خدا(ص) به قدری نسبت به حضرت فاطمه (س) محبت داشتند که در روایت داریم، دست ایشان را می بوسید، آن هم نه اینکه فاطمه (س) دست خود را بالا بیاورد بلکه پیامبر اکرم (ص) خم می شدند. همچنین در روایت داریم هروقت پیامبر اکرم(ص) می خواستند جایی بروند، حضرت زهرا (س) آخرین نفری بودند که پیامبر(ص) را بدرقه می کردند و اولین نفری هم بودند که به استقبال رسول خدا(ص) می آمدند که این نشانه اهتمام پیامبر اکرم (ص) به شخصیت حضرت زهرا(س) نه از باب رابطه پدر و فرزندی بلکه از باب احترام به شخصیت ایشان است و لذا کاری می کردند که از ناحیه پیامبر تجلیل شوند و این تجلیل روایت شده و به ما برسد. این نشان دهنده آن است که فاطمه زهرا(س) نه فقط در زمان حیات رسول خدا(ص) بلکه بعد از رحلت پیامبر اکرم(ص) به اسلام رسول خدا ایمان داشته و آن را تبلیغ می کردند. تعابیری چون «بضعة منّی»، «یوذینی ما آذاها»، «فاطمه روح بین دوپهلوی من» و «سیدة نساء العالمین»،«سیدة الجنة» حاکی از فضائل بالای فاطمه زهرا (س) است.
حضرت زهرا(س) مصداق بارز و اتمّ ایثار زنان در اسلام بودند
بوغیری گفت: حضرت زهرا(س) مصداق بارز و اتمّ ایثار زنان در اسلام بودند؛ به این معنی که از دنیا و زندگی خوش برای تقویت دین اسلام زدند، لذا می بینیم با وجود اینکه حضرت علی (ع) در جنگ های متعدد زخمی می شدند اما هیچگاه به رسول خدا (ص) در این باره اعتراضی نکردند و این ایثار در زمانی تجلی کرد که پیامبر اکرم(ص) از دنیا رفتند و مردم رها شدند و جامعه دچار چنددستگی شد. ایثار حضرت زهرا(س) تا آنجا پیش رفت که در راه دفاع از ولایت امیرالمومنین(ع) جان خود را فدا کردند. حتی در روایت داریم که حضرت زهرا خطاب به صحابه فرمودند: آیا پدرم، رسول خدا (ص) بعد از غدیر خم، عذری برای کسی باقی گذاشت؟
او درباره علل حرمت شکنی فاطمه زهرا(س) بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص) بیان کرد: حضرت می فرمایند: «حب الدنیا راس کل خطیئه؛ حبّ دنیا ریشه هر خطا و لغزشی است». کسانی که حبّ دنیا دارند مطمئنا برای رسیدن به اغراض خود مجبور می شوند از حقایق بگذرند، یا حق را کتمان کنند یا آن را از بین ببرند و لذا کتاب «حقیقت تلخ» از یک طرف برای شیعیان تلخ است و از سوی دیگر برای کتمان کنندگان که حقیقت را می دانند اما به جهت دنیاطلبی، آن را کناری می نهند. حتی در روایتی از رسول خدا هست که فرمودند: «بعد از من کسانی می آیند که قلوب آنها کج و منحرف و ازشیاطین است».
دنیاطلبی افراد و تبلیغات مسموم سبب دوری مردم از اهل بیت (ع)شد
مولف کتاب «حقیقت تلخ» با بیان اینکه حضرت زهرا(س) تبلیغ ولایت امیرالمومنین (ع) را در جامعه می کرد، گفت: افراد دنیاطلب که حضرت زهرا(س) را مانع اغراض خود می دیدند، مجبور شدند هم قبح و آبروی حضرت زهرا (س) را به وسیله ناسزاگویی و تهمت ها از بین ببرند و هم به وسیله تبلیغات مسموم، کاری کنند که مردم به سوی اهل بیت (ع) سوق پیدا نکنند البته حضرت زهرا(س) وجهه کمی داشتند اما امیرالمومنین (ع) را به شدت ترور شخصیت کردند کمااینکه در واقعه عاشورا وقتی امام حسین از سپاهیان کوفه، علت کشتن خود را جویا می شود، به ایشان می گویند که «دشمنی ما با تو به خاطر بغضی است که از پدرت داریم».
او در مورد روایات اهل سنت و شیعه درباره واقعه هجوم به خانه حضرت فاطمه(س) عنوان کرد: در کتاب «اثبات قطعی هجوم به بیت شریف صدیقه طاهره(س) از کتب اهل جماعت»، احادیث و نقل های تاریخی و اقوال علما و گزارش ۱۳ نفر از مورخان اهل سنت را در این زمینه آوردیم که مجموعا ۹ روایت جمع آوری شد که ۴ روایت دارای سند صحیح است و عبارتند از: «مصنف ابن ابی شیبه»، «انساب الاشراف بلاذری»، «تاریخ طبری» و منابع دیگری که آنها را از نظر سند صحیح می دانند. بر این اساس، مساله هجوم در منابع اهل سنت به صورت معتبر آمده است.
آتش زدن خانه حضرت فاطمه (س) از روایات اهل سنت قابل برداشت است
بوغیری درباره روایات اهل سنت درباره آتش زدن خانه حضرت زهرا (س) هم گفت: طبق یکی از روایات تاریخ طبری، وقتی عمر ابن خطاب تهدید می کند، می گوید: «والله! یا خانه شما را به آتش می کشم یا برای بیعت بیرون بیائید». و از طرفی در صحیح بخاری آمده است که حضرت علی (ع) تا زمان شهادت حضرت زهرا (س) بیعت نکردند. از طرف دیگر، عمر قسم خورده است، پس گزینه دوم که بیعت علی (ع) است صورت نگرفته است بنابراین گزینه اول که آتش زدن خانه است با توجه به سوگندی که عمر خورده است، صورت گرفته است. و از این روایت، آتش زدن خانه برمی آید.
او بیان داشت: روایتی که شیعیان در باب شهادت حضرت زهرا (س) ذکر می کنند، عینا در کتاب «فرائد السطین» جوینی – که اهل سنت او را شیخ المشایخ می دانند- آمده است و چون به لحاظ شخصیت «جوینی» و اعتبار او نمی توانند رد کنند لذا از لحاظ سندی به آن اشکال می کنند.
اقوال ۶۳ تن از علمای شیعه درباره شهادت حضرت زهرا(س)
این پژوهشگر علوم حدیث گفت: کتاب «اثبات شهادت صدیقه شهیده(س) در کتب شیعه» در دو جلد نوشته شده است و یکی از انگیزه های بنده برای نوشتن این کتاب، این بود که جمع آوری روایات شهادت به صورت کامل و دسته بندی شده انجام نشده بود بلکه بیشتر آنچه در این زمینه گفته شده بود، داستانی بود و نهایت، ۴ روایت مورد اشاره قرار گرفته بود بنابراین تحقیق کامل و با تتبع در این زمینه صورت گرفت و متوجه شدیم ۲۱ روایت در مورد شهادت حضرت زهرا(س) در کتب شیعه و اقوال و افعال ۶۳ تن از علمای شیعه در این زمینه است و این قابل گذشت نیست و حتی به تعبیر علامه مجلسی، روایات شهادت حضرت زهرا(س)، متواتر است.
او «بررسی شبهات عقلی و نقلی هجوم و شهادت» را عنوان دیگر کتاب خود ذکر کرد و افزود: در این کتاب، ۱۴ شبهه مهم در این زمینه را هم از مدارک اهل سنت و هم از مدارک شیعه پاسخ دادیم.
بوغیری درباره کتاب «حقیقت تلخ» هم گفت: این کتاب برای افرادی نوشته شده است که یا تخصص در حدیث شناسی ندارند یا وقت بررسی اسناد را پیدا نمی کنند اما علاقمند به دانستن دقیق واقعه هستند لذا این کتاب، تلخیصی از کتاب های قبلی در زمینه واقعه هجوم تا شهادت حضرت زهرا(س) است که سعی شده با قلم روان و قابل فهم برای همه نوشته شود.
عمده ادله شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) نقلی است
او با اشاره به اینکه ادله به دو دسته نقلی و عقلی تقسیم می شوند، گفت: قرآن کتاب تاریخی نیست و توقع اثبات وقایع تاریخی را از قرآن کریم نداریم گرچه تعبیر برخی آیات قرآن کریم با توجه به تأویلات اشاره به این حوادث است مانند آیه«بای ذنب قتلت» که امام صادق (ع) آن را به حضرت محسن (ع) تاویل می کنند. اما در کتب شیعه و اهل تسنن، احادیثی هستند که از آنها می توان مطالب تاریخی را استخراج کرد.
پژوهشگر حدیث با بیان اینکه هجوم به خانه حضرت زهرا(س) را با مراجعه به احادث اهل سنت برای آنها اثبات می کنیم، گفت: در بحث دلیل از احادیث مسلمین – رسول اکرم (ص)، صحابه و تابعین در کتب اهل سنت و ائمه معصومین و رسول اکرم(ص) در کتب شیعه- استفاده می کنیم. بنابراین عمده دلیل ما در این زمینه، نقل است.
او در مورد اختلاف صحابه و امیرالمومنین (ع) برای دست گرفتن حکومت گفت: خلافت بحثی نیست که بگوئیم امیرالمومنین(ع) یک طرف و آنها طرف دیگر بودند و دو جبهه بیشتر نبودندبلکه برای خلافت در آن زمان، الی ماشاء الله حزب و جبهه بوده است و هریک از آنها متعلق به گروهی بودند و هرکدام داعیه دار حکومت بودند که در این بین، طرفداران ابوبکر پیروز شدند. البته این به معنای این نیست که حضرت علی (ع) دعوای قبیله ای کردند بلکه احزاب سیاسی آن زمان آمده بودند بحث قبیله را مطرح کرده بودند مثلا انصار می گفتند امیر حکومت باید از میان ما باشد. برخی احزاب آن زمان حالت قبیله گرایی داشتند مانند اوس و خزرج، یا برخی حالت صحابه گرایی داشتند.
استدلال های حضرت علی (ع) درباره حکومت کاملا دینی است
بوغیری تصریح کرد: دعوای امیرالمومنین (ع) و ابوبکر و عمر به هیچ عنوان قبیله ای نبوده بلکه دینی بوده است. براساس کتب شیعه و حتی کتب اهل سنت، استدلال هایی که امیرالمومنین (ع) می آوردند کاملا دینی بوده است. حضرت فاطمه زهرا(س) هم در تبلیغ برای ولایت امیرالمومنین (ع) به غدیر خم و قرآن استناد می کردند درحالیکه ابوبکر به شیخوخیت و سن خود استناد می کرد. لذا دعوای قبیله ای برای در دست گرفتن حکومت از امیرالمومنین (ع) صادر نشده است بلکه بین احزاب و جناح های سیاسی آن زمان بوده که نه موافق ابوبکر و عمر بودند و نه موافق امیرالمومنین (ع).